به نقل از «ایران اکونومیست»

سمعکی که لب‌خوانی می‌کند

تاریخ انتشار: ۲۰ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۸۵۸۳۰

محققان دانشگاه گلاسگو اسکاتلند سمعک‌هایی را توسعه دادند که با کمک هوش مصنوعی لب‌ خوانی می‌کنند.

نتایج یک مطالعه جدید حاکی از آن است که نسل جدید سمعک‌ها می‌توانند صحبت‌های افراد را حتی در زمانی که فرد مقابل از ماسک استفاده می‌کند، لب خوانی کنند.

یک گروه بین‌المللی از مهندسان و دانشمندان محاسباتی دانشگاه گلاسگو این فناوری جدید را که برای اولین بار حسگر فرکانس رادیویی را با هوش مصنوعی همراه با فناوری سنتی سمعک برای شناسایی حرکات لب به یکدیگر مرتبط می‌کند، توسعه دادند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این فناوری می‌تواند به مقابله با " اثر مهمانی شبانه" کمک کند، زیرا اثر مهمانی شبانه یک نقص رایج سمعک‌های سنتی است که در آن برای کاربر دشوار است در میان صدا‌های بسیار بر روی یک صدای خاص تمرکز کند.

اثر مهمانی شبانه (Cocktail party effect) پدیده‌ای در روان‌شناسی و شنوایی‌شناسی است و به این معنا است که فرد می‌تواند توجه شنوایی خود را به یک محرک خاص معطوف و دیگر محرک‌ها را فیلتر کند، همانطور که فرد در یک مهمانی شلوغ می‌تواند با شخص دیگر گفت و گو کند و به بقیه صدا‌های مزاحم توجهی نکند.

سمعک‌های هوشمند جدید تقویت‌کننده‌های صوتی معمولی را با دستگاه دوم ترکیب می‌کنند تا داده‌های اضافی را برای عملکرد بهتر جمع‌آوری کنند، برخلاف مطالعات قبلی که در آن محققان از دوربین‌ها برای لب‌خوانی استفاده می‌کردند و این امر نه تنها مشکلاتی در زمینه حریم خصوصی ایجاد می‌کرد بلکه در صورت استفاده افراد از ماسک عمل نمی‌کرد.

در مقاله جدیدی که در مجله "Nature Communications" منتشر شده است، محققان دانشگاه گلاسکو چگونگی استفاده از این فناوری حسگر پیشرفته برای لب خوانی را شرح دادند.
آموزش سمعک هوشمند برای درک گفتار

این فناوری نوین تنها با جمع‌آوری داده‌های فرکانس رادیویی و بدون هیچگونه فیلم ویدئویی، حریم خصوصی افراد را حفظ می‌کند. برای توسعه این سیستم، محققان از داوطلبان زن و مرد خواستند که ابتدا در حالی که ماسک ندارند و سپس در حالی که ماسک جراحی دارند، پنج صدای مصوت (A، E، I، O و U) را تکرار کنند. همانطور که داوطلبان صدا‌های صدادار را تکرار می‌کردند، یک حسگر رادار اختصاصی و یک فرستنده وای فای با استفاده از سیگنال‌های فرکانس رادیویی صورت آن‌ها را اسکن می‌کردند. محققان همچنین صورت افراد را در حالی که لب‌هایشان ثابت مانده بود اسکن کردند.

سپس محققان از ۳۶۰۰ نمونه داده جمع‌آوری‌شده در طول اسکن‌ها برای آموزش الگوریتم‌های یادگیری ماشینی و یادگیری عمیق استفاده کردند تا به آن‌ها آموزش دهند چگونه حرکات مشخصه لب و دهان مرتبط با هر صدای مصوت را تشخیص دهند. از آنجایی که سیگنال‌های فرکانس رادیویی می‌توانند به راحتی از ماسک داوطلبان عبور کنند، الگوریتم‌ها همچنین می‌توانند نحوه شکل‌گیری واکه‌های کاربران دارای ماسک را نیز لب خوانی کنند. در آواشناسی، واکه یا مُصَوَّت (حرف صدادار) صدایی در زبان گفتاری است که ویژگی آن به وسیله وضعیت باز مجرای صوتی شناخته می‌شود که در آن هیچ فشار هوایی در بالای حنجره ایجاد نمی‌گردد.

این سیستم ثابت کرد که قادر به خواندن صحیح لب‌های داوطلبان در بیشتر مواقع است. الگوریتم‌های یادگیری همچنین داده‌های وای فای را تا ۹۵ درصد برای لب‌های افراد بدون ماسک و ۸۰ درصد برای لب‌های افراد ماسک‌دار به درستی تفسیر کردند. در همین حال، این سیستم در ۹۱ درصد از افراد بدون ماسک و ۸۳ درصد از افراد با ماسک داده‌های رادار را به درستی تفسیر می‌کرد.

دکتر "قمر عباسی" (Qammer Abbasi) از دانشکده مهندسی جیمز وات دانشگاه گلاسکو گفت: حدود پنج درصد از جمعیت جهان (حدود ۴۳۰ میلیون نفر) به نوعی اختلال شنوایی دارند. سمعک برای بسیاری از افراد کم شنوا فواید شگفت انگیزی به همراه داشته است. نسل جدید از این فناوری که طیف گسترده‌ای از داده‌ها را برای تقویت صدا جمع‌آوری می‌کند، می‌تواند گام بزرگ دیگری در بهبود کیفیت زندگی افراد کم‌شنوا باشد. با این تحقیقات، ما نشان دادیم که سیگنال‌های فرکانس رادیویی می‌توانند برای خواندن دقیق صدا‌های صدادار روی لب‌های افراد، حتی زمانی که دهانشان با ماسک پوشیده است، استفاده شود.

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: فرکانس رادیویی لب خوانی جمع آوری داده ها برای لب سمعک ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۸۵۸۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شهید مطهری در اوج حکمت و استادی، روضه خوانی را ترک نکرد

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم چهل و پنجمین سالگرد شهادت آیت الله دکتر مرتضی مطهری در مسجد جامع نارمک برگزار شد. در این مراسم که از طرف خانواده شهید مطهری و ستاد سالگرد برگزار شد، اقشار مختلف مردم حضور داشتند.

حجت الاسلام سید محمدرضا هاشمی تهرانی در این مراسم سخنرانی خود را با موضوع علم و معرفت و جایگاه عالم دینی در جامعه آغاز کرد و گفت: در سیره امام جعفر صادق (ع) جهل و نادانی بزرگترین مرض بود. انسان در حرف ممکن است ادعای دینداری داشته باشد، اما تا مادامی که نسبت به توحید و ولایت جاهل و نادان باشد و نتواند حق را از باطل تشخیص دهد، دینداری اش هم ارزشی نخواهد داشت.

وی با اشاره به روایتی که در زمره روایات دقیق اهل بیت (ع) است اظهار داشت: از پیامبر اکرم (ص) سوال کردند که کدام عمل از همه اعمال پرفضیلت‌تر است. پیامبر در جواب فرمودند: پرفضیلت‌ترین عمل، علم به خداست. سوال کننده متعجب شد و فکر کرد که پیامبر متوجه سوال وی نشده است و دوباره سوال را پرسید. حضرت نگاهی کردند و باز فرمودند همان پاسخ را فرمودند. سوال کننده تعجبش بیشتر است و گفت من از عمل می‌پرسم شما جواب من را چیز دیگری می‌دهید. حضرت فرمود اگر کسی علم به خدا نداشته باشد، معرفت به توحید نداشته باشد، شناخت نداشته باشد کمترین اعمال او مقبول درگاه خداوند است. اما آن کسی که نمی‌داند چه کسی را می‌پرستد و علم به خدا ندارد و حقیقت توحید برای او مجهول است هر چقدر هم عمل کند فایده‌ای ندارد.

هاشمی تهرانی با بیان اینکه علم و معرفت یک حقیقتی است که ائمه اطهار مکرراً شیعیان را به آن‌ها توصیه می‌کردند، تصریح کرد: محب و شیعه بی‌سواد و بی‌معرفت، به درد اهل بیت (ع) نمی‌خورد. معارف غنی اهل بیت (ع) غیر از این چیزهایی است که ما در کتاب‌های خود می‌خوانیم. اهل بیت (ع) در مقام آموزش شیعیان یک راه خاصی را طی کردند. شیعه و محب بی سوادِ جاهل به چه دردی می‌خورد.

این سخنران با بیان اینکه یکی از ویژگی‌های برجسته و منحصربفرد استاد مطهری این بود که تراز منبر را در عالی‌ترین سطح خود حفظ کرد، ادامه داد: استاد مطهری جایی که منبر می‌رفت وقتی پایین می‌آمد منبر و مطالب او کتاب معرفتی شیعه می‌شد. در زمان خود برخی از این کتب به چاپ ۴۰، ۵۰ و ۶۰ می‌رسید.

استاد مطهری تراز عالم دینی را حفظ کرد. اینکه ما بنشینیم خواب، خاطره و حکایات شخصی تعریف کنیم به چه دردی می‌خورد. باید از استاد مطهری یاد بگیریم.

حجت الاسلام هاشمی تهرانی گفت: ابان ابن تغلب از بزرگترین اصحاب اهل بیت بوده است. کسی که امام صادق (ع) برای او احترام ویژه‌ای قائل بود. ذهبی یکی از رجالیون قدرتمند اهل تسنن نقل می‌کند که احترام ابان ابن تغلب در مسجد النبی و مدینه بیشتر از امام صادق (ع) بوده است. تمام مسلمانان از جمیع فرق به این شخصیت بزرگ سترگ آن زمان احترام می‌کردند. امام صادق (ع) مکرر می‌فرمود خدا ابان ابن تغلب را رحمت کند، او ۴۰ هزار حدیث از پدرم امام باقر (ع) حفظ کرده بود، مکرر فرمود اگر ابان نبود روایات امام باقر (ع) ضایع شده بود. این‌ها شیعه بودند و در مسیر احیای امر اهل بیت کار می‌کردند.

این سخنران مذهبی اضافه کرد: هیئت گرفتن و نماز جماعت فوق‌العاده خوب است، اما آنچه که یکایک ما موظف هستیم این است که معارف اهل بیت (ع) را ابتدا یاد بگیریم و به نسل بعد خود منتقل کنیم.

وی با اشاره به اینکه مساله حجاب یکی از معضلات کف جامعه است که خیلی فراگیر است، ابراز کرد: بسیاری از بزرگان و مسئولین نظام دغدغه حجاب دارند. اگر معارف دینی در سطوح مختلف ارائه می‌شد و با این جوانان حرف زده می‌شد اینجای کار نبودیم. آیت الله مطهری با سعه صدر با تمام مخالفین بحث می‌کرد. مباحثات دقیق، بدون اینکه از کوره در برود. اسلام این را می‌خواهد که انسان آن‌چنان قدرت پیدا کند و معرفت عمیق دینی را آن‌چنان ارائه کند و بگوید هر کسی هر چه شبهه دارد بیاورد. این خصیصه مکتب تشیع و امام صادق (ع) است. علمای ربانی دین ما این چنین بودند.

هاشمی تهرانی گفت: تهران بزرگانی به خود دیده است. مرحوم ابوالحسن رفیعی قزوینی، مرحوم شاه آبادی در تهران منبرهای عمیق معرفتی می‌رفتند که پامنبری‌ها آن‌ها طلاب و دانشجو نبودند، بازاری‌های تهران بودند. مرحوم آیت الله میرزا عبدالکریم روشن در چهارراه سیروس برای مردم توحید تبیین می‌کرد.

او با ابراز تأسف از اینکه امروزه در فضای حقیقی و مجازی حشر با علما از بین رفته است، اظهار داشت: علمای ربانی در برخی نقاط مهجورند. هیئات مذهبی خیلی اوقات منبری ندارد. آقای مداح می‌آید سینه زنی را برگزار می‌کنند و تمام می‌شود.

حجت الاسلام هاشمی تهرانی در پایان گفت: برخی آقایان علم‌شان که بالا می‌رود دیگر ابا دارند که روضه بخوانند اما شأن جلیل القدر مرحوم آقای مطهری این بود که در اوج حکمت و استاد تمامی حوزه و دانشگاه وقتی منبر می‌رفت روضه می‌خواند و در روضه برای سیدالشهدا هق هق می‌کرد که نشان می‌دهد در اوج علم و معرفت هم که باشی تنها راه نجات، راه اختصاصی رحمت واسعه حضرت سیدالشهداء (ع) است.

کد خبر 6095665 سمانه نوری زاده قصری